Prof. Dr. Tuncay DİLCİ

Dijital mecralarda ki zorbalığa dikkat!...

Prof. Dr. Tuncay DİLCİ

Çocuklar neden zorbalık yapar? 

Çocukların zorbalık yapma nedenleri çeşitli olabilir. Bunlar arasında:

1. Yetersiz sosyal beceriler: Bazı çocuklar, diğerleriyle etkileşimde bulunmak için gerekli olan sosyal becerilere sahip olamayabilirler. Bu onları başkalarına karşı saldırgan ve zorbalık yapmaya iter.

2. Özgüven eksikliği: Bazı çocuklar kendilerine güvenleri olmadığından, diğerlerinin hatalarını ve zayıflıklarını kullanarak kendilerine bir güç duygusu vermek için zorbalık yapabilirler.

3. Olumsuz etkiler: Bazı çocuklar, yaşadıkları olumsuz etkiler nedeniyle zorbalık yapabilirler. Örneğin, aile içinde şiddete maruz kalan çocuklar şiddet davranışlarını öğrenebilirler veya zorbalığa uğrayan çocuklar, tacizi başkalarına yansıtıp onların acısını hafifletmeye çalışabilirler.

4. İlgi çekme: Bazı çocuklar, ilgi toplamak için negatif davranışlara başvurabilirler. Bu, daha fazla dikkat çekmek ve göz önünde olmak istedikleri anlamına gelebilir.

5. Grup baskısı: Bazı çocuklar, arkadaşları tarafından kabul edilmenin bir parçası olarak zorbalık yapabilirler. Grup baskısı veya sürü psikolojisi olarak bilinen bu durum, birçok çocuğun zorbalığa başvurmasına neden olabilir.

Bu nedenlerden herhangi biri, bir çocuğun zorbalık yapması için yeterli olabilir. Bununla birlikte, zorbalığın kabul edilemez olduğunu ve asla hoş görülmemesi gerektiğini hatırlamak önemlidir.

Dijital mecralarda çocukların hangi halleri siber zorbalık olarak değerlendirilir? 

Siber zorbalık, teknolojik araçlar ve dijital platformlar aracılığıyla ortaya çıkan bir zorbalık türüdür. Çocuklar arasında siber zorbalık önemli bir sorun haline geldi ve bu konuda farkındalık arttıkça, çocukların hangi davranışları siber zorbalık kapsamında olduğu daha da net hale geldi. İşte siber zorbalık olarak kabul edilebilecek bazı çocuk davranışları:
1. İnternet, sosyal medya veya mesajlaşma uygulamaları üzerinden diğer çocukları tehdit etmek, korkutmak veya rahatsız etmek. Bu davranışlar, genellikle kişilerin üstünlüğünü hissetmesine yol açar ve diğerlerinin duygusal zayıflıklarını sömürür.
2. Diğer çocukların sosyal medya hesaplarını veya online profillerini hacklemek veya başka türlü erişmek. Bu davranışların amaçları kişisel bilgileri çalma, kişisel hayatlarına müdahale etme veya diğer kişilere zarar verme olabilir.

3. Gerçek olmayan veya yanıltıcı bilgi ve fotoğraflar yayımlamak. Bu davranışlar, diğer çocukların dijital olarak taciz edilmesine, itibarlarına zarar verilmesine ve hatta tehlikeli veya yasadışı davranışlara teşvik edilmesine neden olabilir.

4. Sosyal medya veya mesajlaşma uygulamaları üzerinden diğer çocuklar hakkında olumsuz ve kötü niyetli yorumlar yapmak, aşağılamak veya alay etmek. Bu davranışlar, başkalarının kendilerine olan güvenini azaltabilir ve kişisel benlik saygılarını zedeleyebilir.

5. Teknolojik araçlar aracılığıyla diğer çocuklarla dolandırıcılık veya sahtekarlık etmek, para veya kişisel bilgi talep etmek. Bu davranışlar, diğer çocukların finansal durumlarını etkileyebilir ve güvenlerini sarsabilir.

Bu davranışlar siber zorbalık kapsamına girebilir ve başkalarına zarar verebilir. Bu nedenle, ebeveynlerin ve eğitimcilerin çocukları siber zorbalığın ne olduğu ve nasıl önleyeceklerine dair bilgiler dir. 

Dijital mecralarda ki zor balıklardan korunma şekilleri nelerdir?


Dijital ortamlarda zorbalık, maalesef hayatımızın bir gerçeği haline geldi. Ancak, aşağıdaki yöntemlerle kendinizi zorbalıktan koruyabilirsiniz:

1. Mahremiyet ayarlarınızı kontrol edin: Sosyal medya platformları, mesajlaşma uygulamaları ve diğer dijital mecralarda mahremiyet ayarlarınızı kontrol edin ve uygun olanları seçin. Böylece, sadece tanıdıklarınızın sizinle iletişim kurmasına ve görüntülerinizi görmesine izin verebilirsiniz.

2. Yayınlamadan önce düşünün: Herhangi bir mesaj veya paylaşım yapmadan önce dikkatli düşünün ve etkilerini düşünün. Bu, diğer insanların sözlerinizin veya davranışlarınızın etkisiyle rahatsız olmasını engelleyebilir.

3. Olumsuzluklara yanıt vermeyin: Zorbalık mağduru olursanız, olumsuzluklara yanıt vermeden sakin kalın. Böylece, saldırganların sizin üzerinizde daha fazla gücü olmayacak.

4. Zorbalığı raporlayın: Zorbalık mağduru olduğunuzda, saldırganı veya mesajları raporlamak acil bir adımdır. Bu durumda platformlar, çevrimiçi saldırılar hakkında politikalar geliştirmiş ve yardım hizmetleri sunmaktadır.

5. Ebeveynlerin kontrolu: Ebeveynler olarak, çocuklarınızın sosyal medya ve diğer dijital mecralardaki etkileşimlerini kontrol edin. Çocuklarınız, zorbalığa karşı daha savunmasız olduklarından, onların güvenliğini sağlamak için tedbirler almanız önemlidir.


Çocukları hedef alan dijital zorbalar hangi yöntemleri kullanıyorlar? 

Çocukları hedef alan dijital zorbalar (cyberbullies), genellikle çocukların internet erişimlerinden yararlanarak çeşitli yöntemleri kullanırlar. Bu yöntemler şunları içerebilir:

1. Sosyal medya üzerinden mesaj gönderme: Zorbalar, çocukların sosyal medya hesaplarına girerek rahatsız edici mesajlar gönderirler. Bu mesajlar genellikle cinsiyet, ırk, din, cinsel yönelim ve fiziksel görünüm hakkında hakaret içerir.

2. Sohbet uygulamaları aracılığıyla taciz: Zorbalar, çocukların sohbet uygulamaları üzerinden taciz ederler. Böylece özel bilgileri elde edebilir ve çocukların kendilerini daha fazla yalnız hissetmelerine neden olabilirler.

3. Video oyunları aracılığıyla taciz: Zorbalar, video oyunları aracılığıyla da çocukları taciz ederler. Bu, çocukların birbirlerine karşı kullandıkları kaba sözlerin ve şiddetin artmasıyla sonuçlanabilir.

4. Sosyal medya hesaplarını ele geçirme: Bazı zorbalar, çocukların sosyal medya hesaplarını ele geçirirler. Böylece çocukların hesapları üzerinden yaptıkları paylaşımları değiştirerek rahatsız edici içerikler yayınlayabilirler.

5. Sanal mobbing: Zorbalar, bir çocuğa karşı açıkça saldırgan olmazlar ancak çevredeki diğer çocukları kendi amaçlarına hizmet etmek için manipüle ederler. Örneğin, bir çocuğu dışlamaya teşvik edebilirler veya onunla alay etmelerine sebep olabilirler.

Bu yöntemlerin her biri, çocukları olumsuz etkileyecek şiddetli duygusal stres ve sıkıntılar yaratabilir. Bu nedenle, çocukların dijital güvenliği konusunda ebeveynlerin ve diğer yetişkinlerin ilgili olmaları çok önemlidir.


Çocukları dijital zorbalara karşı korunmanın yolları nelerdir? 

Çocukların dijital zorbalarla mücadele etmesi için aşağıdaki ipuçlarını takip edebilirler:

1. İletişim kurun - Ebeveynleri, öğretmenleri veya güvendikleri bir yetişkinle konuşarak kötü davranışın ne olduğunu ve ne yapabileceklerini açıklayın.

2. İnternet güvenliği konusunda eğitin - İnternetin nasıl kullanılacağına ilişkin temel prensipleri öğrenmelerine yardımcı olun. Bu, özellikle çevrimiçi davranışların izlenmesi, bilinmeyen kişilerle iletişimin önlenmesi, kişisel bilgi paylaşımının sınırlanması ve oluşabilecek riskler hakkında bilgilendirilme gibi konuları kapsar.

3. Güç toplama - Kötü davranışa yanıt olarak, çocuklara kişisel hakları ve sınırları savunmak için nasıl cesaret toplayacakları öğretilmelidir.

4. Bloke etme - Uygunsuz içerikleri veya zararlı kişileri bloke edebileceklerini öğrenin.

5. Güvenilir kaynaklar kullanın - İnternet hakkında daha fazla bilgiye sahip olmak ve olumlu rehberlik sağlamak için güvenilir kaynakları kullanın. 

6. Çevrimiçi olun - Çocuklarınızın çevrimiçi varlığı üzerinde kontrol sahibi olmanın yanı sıra çevrimiçi arkadaşlıklar, paylaşımlar ve sosyal medya üzerinden iletişim hakkında onları bilgilendirin.

Bu ipuçları, çocukların zorbalık konusunda farkındalık kazanmasına, dijital dünyada haklarını savunmasına ve güvende kalmalarına yardımcı olabilir.


Siber zorbalığa karşı önlem almak neden önemlidir ?

Siber zorbalık son derece önemlidir çünkü siber zorbalık mağduru olan kişiler şunları deneyimleyebilir:

1. Kötüye kullanım, taciz ve tehditlere maruz kalmalar.

2. Kendine güvensizlik, düşük özgüven ve kendine zarar verme davranışları gibi sorunlarla mücadele etmek.

3. Okulda, iş yerinde veya sosyal hayatta izole hissetmek.

4. Akademik performanslarının olumsuz etkilenmesi.

5. Ruhsal sağlık sorunları yaşamak.

Siber zorbalık, hem mağdurları hem de aileleri ve toplumu etkiler. Mağdurları, insanların nasıl davrandığına dair yanlış bir algıya sahip olabilirler ve bu da zorbalığın norm haline gelmesine sebep olabilir. Ayrıca, şiddetli ve tehditkar davranışlar çevrimiçi ortamdan gerçek hayata kadar uzanabilir, bu da fiziksel zarara veya sağlık sorunlarına yol açabilir.

Önleyici tedbirler, çevrimiçi olarak insanların güvenliğini sağlamak için önemlidir. Çocuklar ve yetişkinler hem dijital hem de gerçek hayatta böyle davranmanın kabul edilemez olduğunu anlamalıdır. İyi bir çevrimiçi vatandaşlık, saygı, güvenlik ve dayanışmaya dayanan bir ortamda iletişim kurmak, zararların önlenmesine yardımcı olabilir.


Siber zorbalığa maruz kalmış çocuklara karşı ailelerin yaklaşımı nasıl olmalıdır?

Siber zorbalık, günümüzde çocukların internet kullanımı arttıkça yaygınlaşan bir sorundur ve bu durum ebeveynlerin korkulu rüyası haline gelmiştir. Ebeveynler olarak, çocuklarınızın siber zorbalığa maruz kalması durumunda öncelikle sakin olmanız ve doğru şekilde tepki vermeniz önemlidir.

İşte siber zorbalığa maruz kalan bir çocuğa yardımcı olmak için yapabileceğiniz bazı adımlar:

1. Çocuğunuzu dinleyin: Çocuğunuzun anlattığı her şeyi dinleyin ve onun hislerini anlamaya çalışın. Ona destek olun ve yanında olduğunuzu söyleyin.

2. Sosyal medya hesaplarını inceleyin: Seyrek de olsa, çocuğunuzun sosyal medya hesaplarını kontrol edin ve taciz eden kişilerin kim olduğunu belirlemeye çalışın.

3. Mesajlaşmaları inceleyin: Çocuğunuzun telefon ya da tabletindeki mesajlaşmaları ve e-postalarını inceleyin. Bu şekilde taciz eden kişinin iletişim kurduğu kanalları belirleme şansınız olur.

4. Okul yönetimine danışın: Eğer çocuğunuz okula gidiyorsa, durumu okul yönetimine bildirin. Okul müdürü ya da rehberlik servisi, çocuğunuzun durumunu takip eder ve uygun önlemleri alır.

5. Bilgili olun: Siber zorbalık konusunda bilgi sahibi olun ve çocuklarınıza nasıl yardımcı olabileceğinizi öğrenin. Siber zorbalıkla ilgili makaleler okuyun ve konuyu araştırın.

6. Çocuğunuzla birlikte hareket edin: Çocuğunuzun yanında olun ve onunla birlikte hareket edin. Ona güven verin ve sorunun üstesinden birlikte gelmeye çalışın.

Siber zorbalığın olumsuz etkilerini önlemek için, ebeveynler olarak çocuklarımızın internet kullanımını sınırlamalı ve onlara nasıl güvenli bir şekilde online yaşam alanı oluşturulabilir? Bu sorunun cevabı aranmalıdır.

Saygı ve dua ile...

Yazarın Diğer Yazıları