Saat 16.00’yı gösterirken bütün hazırlıklar tamam gibiydi. Temsilciliğin yapacağı açıklamaya yetişmek için yola çıkan ancak trafiğe takılan bir davetli için bir iki dakika beklememiz rica edildi. Nezaketli bir üslup ile gelen bu talebi değerlendirmeye aldık. Madem Jeoloji Mühendisleri Odası Kayseri İl Temsilciliğinde bir realite üzerine konuşacağız, konuştuğumuz konuları ve sesimizi toplumun bütün katmanlarına duyuracak olan bir basın mensubunu beklemeye değerdi. Oda yönetimi olarak basın mensuplarının karşısındaydık. Üyelerimiz kendilerine ayrılmış yerlerde otururken büyük bir sükûnetle bekliyorlardı. Çekim yapacak olan kameralar, ayaklı sehpalarına yerleştirilmiş ve yönleri de bize doğru çevrilmişti. Oda temsilcisi olarak notlarım önümdeydi. Hangi konular üzerinde yoğunlaşacağımı hafızamdan tekrar tekrar geçiriyordum. Nasıl bir mesaj vereceğim konusunda kendimi hazır hissediyordum.
Her şey hazırdı. Saat 16.03’ü gösteriyordu. Yavaş ve derinden bir uğultu sesi ile irkildik. Sarsılmaya başladık. Uğultunun ve sarsılmanın ne olabileceğini anlamaya çalışıyorduk. Binanın sallandığını fark ettik. Duvarlardan ve binadan çatlama ve kırılma sesleri geliyordu. Oda çalışanının yüksek sesle bağırmasıyla birlikte ortam daha da gerildi ve elindeki telefonu fırlattı. Basın mensuplarının nasıl bir davranış sergilediğini bile fark edemedim. Birçoğumuz hareketsiz kaldık. Daha neler olduğunu anlamaya çalışırken her şey birkaç saniye içerisinde olup bitmişti.
Amacımız, bu ülkenin makûs kaderi olarak değerlendirilen depremleri ve özellikle 12 Kasım 1999 yılında Düzce’de meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremi de hatırlatarak Kayseri şehrinin depremselliği hakkında kamuoyunu bilgilendirmeye çalışmaktı. Ama saatler 16.03’ü gösterirken Kayseri ili, Kocasinan ilçesi, Güneşli beldesinde (2008 yılında beldeydi.) 4.9 ML büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Depremin merkez üssü Güneşli’ydi ve deprem yerin 5 km derinliğinde meydana gelmişti. Bu depremi basın mensupları ile birlikte yaşadık. Eğer o anda kameralar açık olsaydı deprem hakkında açıklama yaparken depreme yakalanmış olacaktık.
12 Kasım 2008 tarihinde üyelerimiz ve basın mensupları ile Jeoloji Mühendisleri Odası Kayseri İl Temsilciliğinde yakalandığımız depremde aslında maksadımız hâsıl olmuştu. ‘Deprem açıklaması yaparken depreme uğradılar…” başlığı ile yazılı ve görsel medyada haberlere konu olduk. Başta ülkemizde meydana gelen depremler ile birlikte Düzce ilinde 1999 yılında meydana gelen depreme ve Kayseri ilinin de depremselliğinin yabana atılamayacak boyutta olduğunu, depremi hep birlikte yaşayarak şahitlik etmiş olduk.
Güneşli merkezli 4.9 büyüklüğünde gerçekleşen depremi, başta Kayserinin ilçeleri olmak üzere Ankara, Sivas ve Yozgat illerinde yaşayan vatandaşların da hissettiği yönünde bilgi akışı gerçekleşti. Kayseri merkezli gerçekleşen depremde çok şükür can kaybı yoktu ama bazı bina ve işyerlerinde hasarlar oluşmuştu.
Güneşli merkezli deprem, Erkilet Fayı ile Erciyes Fayı arasında fay tanımsız bölgede olmuştur. 4.9 Büyüklüğündeki depremden önce büyüklükleri 3.2 ile 3.8 arasında öncü olarak değerlendirebileceğimiz ve asıl depremden sonra da büyüklükleri 3.0 ile 3.6 ML arasında artçı deprem olarak değerlendirebileceğimiz depremler olmuştur. Ebette ki 12 Kasım’daki asıl depremden önceki depremlerin öncü deprem olabileceğini bilmek çok zor. Bu değerlendirmeler asıl deprem olduktan sonra yapılabilmektedir.
Güneşli merkezli deprem neticesinde Kayseri il merkezinde birkaç binanın zarar gördüğü bilgisi gelmişti. Depremin meydana geldiği merkezde iki caminin minaresi zarar görmüş, 20 evde ise hafif ve orta derecede hasar oluştuğu bilgisi kamuoyu ile paylaşılmıştı. Deprem sonrası Güneşli merkezine yapmış olduğum ziyarette bazı evlerin çatılarının, duvarlarının, bahçe duvarlarının ve merdivenlerinin fiziki olarak zarar gördüğü, yerinde yapmış olduğum incelemelerden de anlaşılmıştır.
Kayseri’de Deprem Olur mu?
Kayseri, Orta Anadolu Deprem Kuşağı içerisinde yer alan illerden birisidir. Kayseri ilinin etrafında bulunan fayları harekete geçiren Orta Anadolu Deformasyon zonu çok yavaş hareket etmekte ve yıllık hızları 0,7-1,0 mm arasında değişmektedir. Kayseri il merkezi ile il merkezinin çok yakınında bulunan ve şehri etkileme potansiyeli olan fayların başında Ecemiş Fayı, Yeşilhisar Fayı, İncesu Fayı, Erkilet Fayı, Erciyes Fayı, Deliler Fayı, Yuvalı Fayı, Tuz Gölü Fayı ve Sarız Fayı gelmektedir.
Yukarıda isimleri zikredilen faylar hakkında daha ayrıntılı bilgileri uygun bir zamanda sizlerle paylaşmak isterim.
Kıymetli dostlar, şehrimiz Kuzey Anadolu Fayı ve Doğu Anadolu Fay Zonu arasında sıkışan Orta Anadolu Deformasyon Kuşağı içinde yer almakta olup tarihsel ve aletsel dönemde çok sayıda büyüklü küçüklü deprem olmuştur. Şunun altını defaatle çizmek isterim ki Kayseri’yi tehdit eden faylar, Kuzey Anadolu Fayı ve Doğu Anadolu Fayı gibi çok büyük depremler oluşturma potansiyeline sahip değildir.
Ancak şunu unutmayalım ki depremler; yağmurun yağması, dünyanın dönmesi, baharın gelmesi gibi doğal bir tabiat olayıdır. Deprem, Yüce Yaradan’dan başka, engellemeye kimsenin gücünün yetebileceği bir hadise değildir. Bizler kendi elimizle tabiattaki doğal olayları doğal felakete dönüştürmeyelim
Afetsiz günler dileğimle…
X@EvsenAdnan, facebook @adnanevsen, instagram @AdnanEvsen
