Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsma olayına "DEPREM" denir.
Deprem, insanın hareketsiz kabul ettiği ve güvenle ayağını bastığı toprağın da oynayacağını ve üzerinde bulunan tüm yapılarında hasar görüp, can kaybına uğrayacak şekilde yıkılabileceklerini gösteren bir doğa olayıdır.
Türkiye neden bir deprem ülkesi ?
Türkiye’nin çok yoğun deprem etkinliği altında olması doğrudan dünya üzerindeki jeolojik-tektonik konumuyla ilgilidir. Türkiye’nin güncel tektoniği ve depremselliğini yöneten jeolojik olaylar çevresinde gerçekleşen levha hareketlerine bağlı olarak meydana gelir. Ülkemizde var olan fay hatları neticesinde Karlıova doğusunda kalan Doğu Anadolu K-G yönünde yılda yaklaşık 0,8 cm kısalmaktadır. Kuzey Anadolu fay hattı ve Doğu Anadolu fay arasında kalan Anadolu bloğu yılda 2,1 cm Ege Denizi üzerine itilmektedir.
Deprem Tehlikesi Nedir?
Hasar ve can kaybı yaratabilecek büyüklükte bir depremin belli bir yer ve zamanda meydana gelme olasılığına deprem tehlikesi denir. Türkiye deprem tehlikesi yüksek bir ülkedir. Deprem tehlikesinin tanımlanabilmesi için depremin nerede,hangi büyüklükte ve ne zaman meydana geleceği sorularına cevap vermesi gerekir. Depremin nerede olabilceğini ve hangi büyüklükte olabileceğini güncel deprem fay hatlarının incelenmesiyle yapabiliyoruz. Fakat bilim henüz depremlerin kesin olarak ne zaman olacağı sorusunu yanıtlayamamaktadır. Ancak, fayların yakın jeolojik geçmişteki deprem davranışları dikkate alınılarak belirli bir tarih verilmeden olasılıkla öngörüler yapılabilmektedir.
Ve bugüne kadar deprem nedeniyle son 58 yıl içerisinde depremlerden, 58.202 vatandaşımız hayatını kaybetmiş, 122.096 kişi yaralanmış ve yaklaşık olarak 411.465 bina yıkılmış veya ağır hasar görmüştür. Sonuç olarak denilebilir ki, depremlerden her yıl ortalama 1.003 vatandaşımız ölmekteve 7.094 bina yıkılmaktadır ve maalesef ki bugün ülkemiz Deprem Bölgeleri Haritası'na göre, yurdumuzun %92'sinin deprem bölgeleri içerisinde olduğu, nüfusumuzun %95'inin deprem tehlikesi altında yaşadığı ve ayrıca büyük sanayi merkezlerinin %98'i ve barajlarımızın %93'ünün deprem bölgesinde bulunduğu bilinmektedir.
Yapılar üzerinde bu olumsuz etkilerine karşın deprem muhteşem bir doğa olayıdır. Bugün ülkemizdeki bir çok maden , mineral ve özellikle fay hatları çevresinde jeotermal suların oluşumunu depremlere borçluyuz.
Deprem vermiş olduğu bütün can ve mal kayıplarını engellemek elimizde ; başta planlı bir kentsel gelişim ve dönüşüm ardından detaylı zemin etüdlerinin incelenmesiyle birlikte depremin etkisini en aza indirgeyebiliriz. Bir sonraki yazımızda kayserinin depremselliğini incelemek ümidiyle . Saygılarımla.
