Türkiye’de geliştirilen yeni sosyal medya platformu Next Sosyal, TEKNOFEST girişimcilerinin katkısıyla hayata geçirildi. "Reklam yok, sansür yok, yapay zeka var" sloganıyla tanıtılan bu platform, kısa sürede hem büyük ilgi hem de ciddi eleştiriler topladı. Eleştirilerin merkezinde ise şu soru var: Bu platform gerçekten yerli ve milli mi?
Açık Kaynak Altyapı Kullanmak: Zaaf mı, Zekâ mı?
Next Sosyal, açık kaynak kodlu ve merkeziyetsiz sosyal ağ yapısı sunan Mastodon altyapısını temel alıyor. Yani sıfırdan yazılmış bir sistem değil. Bu durum bazı çevrelerce "hazır sistem kopyası" olarak eleştiriliyor. Ancak bu yaklaşım dünyada yaygın bir yöntem. Örneğin Elon Musk’ın satın aldığı X (eski Twitter) karşısında birçok ülke ve topluluk, kendi bağımsız platformlarını oluşturmak için Mastodon gibi sistemleri tercih ediyor.
Açık kaynak kullanmak, özgürlüğü ve özelleştirilebilirliği de beraberinde getirir. Önemli olan, bu altyapının üzerine ne kattığınız, nasıl yönettiğiniz ve veriyi nasıl koruduğunuzdur.
Yerli Geliştirme, Milli Amaç
Next Sosyal, Türkiye’de geliştiriliyor. T3 Vakfı ve Baykar’ın desteklediği TEKNOFEST girişimcileri tarafından kurulan ekip, yazılımı kendi sunucularında barındırıyor ve veri güvenliğini Türkiye sınırları içinde tutuyor. Bu da platforma veri egemenliği açısından önemli bir avantaj sağlıyor.
Ayrıca, platforma entegre edilen T3 AI adlı Türkçe büyük dil modeli, içeriklere otomatik yanıtlar veriyor. Bu yapay zeka sisteminin de Türkiye’de geliştirildiği ve Türkçe dil yapısına uygun olarak eğitildiği belirtiliyor.
Eleştiriler: Tanıtım Gerçekliğiyle Uyuşuyor mu?
Platform tanıtılırken, altyapısının açık kaynak olduğu ve sıfırdan yazılmadığı teknik olarak belirtilmiş olsa da, kamuoyundaki bazı yorumlara bakıldığında, algının bunun ötesinde şekillendiği görülüyor. Yani, platform sanki tamamen yeni ve özgün bir yazılım gibi algılanmış olabilir. Bu da bazı teknoloji uzmanlarını "algı yönetimi" ya da "abartılı pazarlama" eleştirilerine yöneltti.
Burada dengeyi doğru kurmak önemli. Açık kaynak altyapı kullanmak bir tercih meselesidir ve bu tercih, eğer şeffaflıkla sunulursa, bir zayıflık değil bir strateji olarak değerlendirilebilir. Önemli olan o teknolojinin kim tarafından kontrol edildiği, kimin hizmetine sunulduğu ve hangi veriyi nerede tuttuğudur.
Sonuç: Gerçekçi ve Sahiplenilebilir Bir Adım
Next Sosyal, eleştirilecek yönleri olsa da; yerli yazılımcılar tarafından geliştirilen, Türkiye’de barındırılan ve veri güvenliğine önem veren bir platformdur. Açık kaynak sistemler üzerine inşa edilmesi, onu otomatik olarak "gayri milli" yapmaz. Aksine, bu yöntem sayesinde küresel deneyimden yararlanılırken, yerli katkı da sağlanabilir.
Ne yandaş bir alkış ne de karşıt bir yergiyle yaklaşmak gerekir. Önemli olan, bu tarz projelerin uzun vadede ne kadar şeffaf, sürdürülebilir ve kamusal fayda sağlayan yapılar hâline geleceğidir.
Eğer bu proje şeffaflık, etik teknoloji ve kullanıcı odaklılık ilkeleriyle büyürse; hem yerli hem de milli nitelikleri daha da güçlenebilir.
Yani mesele, nereden başladığınız değil; nereye, kiminle ve nasıl gittiğinizdir.
