Diş tedavisinde dijital çözüm

1979 Kayseri doğumluyum. İlk orta ve lise eğitimimi Kayseri'de tamamladıktan sonra 2003 yılında Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinden mezun oldum. 2004 yılında Erciyes Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinin kurucu kadrosuna asistan olarak atandım. 2010 yılında doktoramı Protetik Diş Tedavisi alanında tamamladım ve 2013 yılında doçent ünvanını almaya hak kazandım. Halen Erciyes Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi'nde öğretim üyesi olarak çalışmaktayım.

Erciyes Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Protetik Diş Tedavisi Anabilim Dalı hakkında sizden bilgi alabilir miyiz?

2004 yılında Erciyes Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinin kentimizde kurulmasıyla birlikte Protetik Diş Tedavisi Anabilim Dalı da faaliyetlerine başlamıştır. Bölümümüz 6 öğretim üyesi ve 10 asistan olmak üzere 16 kişilik akademik kadroyla Kayseri iline hizmet vermektedir. Protetik Diş Tedavisi diş hekimliği fakültesinde bulunan 8 anabilim dalından biridir. Bölümümüz her türlü diş protezinin yapıldığı anabilim dalıdır. Diş protezleri dişlerin kaybı durumunda estetiğin ve fonksiyonun yeniden kazandırılabilmesi amacıyla kullandığımız apareylerdir. Ayrıca dişlerin konuşma üzerinde, çevre destek dokuların korunmasında ve psikolojik olarak kişinin kendini iyi hissetmesi üzerinde de olumlu görevleri olduğunu düşünürsek, diş protezlerinin önemini daha iyi anlamış oluruz.

**Peki, Diş eksikliği hangi sebeplerle ortaya çıkar?  Bu durum dişleri, ağız ve çene yapısını nasıl etkiler?  

Diş eksiklikleri müdahale edilmeyen diş çürükleri ve diş eti hastalıkları nedeniyle oluşur. Türk toplumunun diş fırçalama alışkanlıklarının ve oral hijyen eğitiminin yetersiz olması, diş çürüklerinin oluşmasındaki en önemli faktördür. Ağzımızdaki herhangi bir dişin kaybı durumunda eksilen diş boşluğuna doğru komşu dişler devrilme eğiliminde olacaktır. Ayrıca karşıt dişler boşluğa doğru uzayacaktır. Bu da kapanışın bozulmasına neden olacak ve eklem, kas, yüz ağrılarına sebep olacaktır. Devrilen dişlerin temizliği zorlaşacağından çürük riski ve diş eti hastalığı riski artacaktır.

      **Hocam, Teknoloji yaşamımızın her alanında hayatımıza girmiş durumda. Protetik Diş Tedavisi ile ilgili teknolojik anlamda son gelişmeler neler. Bunları da sizden öğrenebilir miyiz?

Her alanda dijital bir dünyaya adım attığımız söylenebilir. Diş hekimliğinde bizim hedefimiz doğal diş görünümünü yaptığımız protezlerde elde edebilmektir. Tek bir ön dişini kaybetmiş hastaya protez yaparken varolan diğer dişlerinin şekli ve rengiyle uyumlu bir protez yapmak son derece önemli ve zor bir iştir. Biz protez uzmanlarının görevi kaybedilen diş dokusunu en iyi şekilde taklit etmeye çalışmaktır. Bugün doğal diş görünümünü elde etmemizi sağlayan materyallere ve teknolojik donanıma sahip durumdayız. Diş hekimliği sektöründe özellikle bilgisayar teknolojisinin gelişmesiyle birlikte protezleri bilgisayarla tasarlamak ve üretmek mümkün olabilmektedir. Böylelikle hem daha uyumlu hem de daha estetik protezler yapılabilmektedir. 

** Halk arasında yaprak diş, tırnak diş diye adlandırılan ve bilinen, son dönemlerde de en popüler tedavi yöntemlerinde biri olan lamina uygulaması nedir?

 Lamina uygulaması özellikle ön dişlerinin estetik görünümden şikyet eden hastalarımıza uyguladığımız tedavi yöntemidir. Halk arasında yaprak porselen de denilmektedir. Çünkü dişlerin sadece ön yüzlerinden çok az mine dokusunun uzaklaştırılmasını takiben yaklaşık 0,5 mm. kalınlığındaki porselenin diş yüzeyine yapıştırılması olarak tanımlanabilir. 

**Peki, Lamina'nın uygulama alanları nelerdir?  

 Laminate veneer yapılması planlanan hastanın çok dikkatli bir şekilde muayene edilmesi gerekir. Belli endikasyonlar çerçevesinde bu yöntemin uygulanması gerekir. Özellikle diş renklenmeleri durumunda (tetrasiklin, florozis, kanal tedavisi sonrası ya da yaşa bağlı diş renklenmeleri), diş pozisyonlarının istenilen şekilde olmadığı durumlarda, dişler arasında açıklıkların olduğu vakalarda, dişlerin boylarının uzatılması istenildiğinde, gummy smile dediğimiz diş eti görünümünün çok fazla olduğu durumlarda uygulanabilir.

** Bu neden tercih edilen bir yöntemdir?  

Konservatif yani koruyucu bir yöntem olması biz diş hekimleri için lamina uygulamalarının tercih edilme nedenidir. Dişlerin tamamen kesilmemesi, çok az mine dokusunun uzaklaştırılması en önemli tercih nedenidir. Böylelikle hem işlem geleneksel protezlere göre daha kısa sürmekte hem de anesteziye dahi gerek duyulmamaktadır. Yani lamina uygulamasının hasta için çok daha konforlu bir tedavi yöntemi olduğu söylenebilir. Günümüzde hastalarımız bize estetik şikyetlerle geldiğinde ilk sordukları şey işlemlerinin ne kadar süreceği ve herhangi bir ağrı hissedip hissetmeyecekleri yönünde olmaktadır. Bir diğer merak edilen konu ise lamina uygulaması ile doğal ve estetik bir görünümün elde edilip edilemeyeceğidir. Laminaların sağlamış oldukları avantajlar göz önünde bulundurulduğunda hem hekimler hem de hastalar için çok cazip bir tedavi seçeneği olduğu söylenebilir.

**Benim gibi merak edenlerde vardır bu Lamina uygulaması devlet tarafından karşılanmakta mıdır?

Elbette hemen yanıtlayalım, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) hareketli protezlerin ve metal destekli porselen kaplamaların ücretini kurumumuza ödemektedir. Çünkü bu protezler fonksiyonel ihtiyaca binayen yapılan protezlerdir. Ancak lamina uygulaması estetik amaçlı bir uygulama olduğu için SGK tarafından karşılanmamaktadır. Yani lamina yaptırmak isteyen hastalarımız, tedavinin ücretini ödeyerek bu imkndan yararlanabilmektedirler.

**Hocam, hasta lamina yaptırdıktan sonra ağız ve diş bakımında nelere dikkat etmelidir?

Bizim kliniğimizde lamina uyguladığımız hastaların bize ilk sorduğu şey ön dişlerimle ısırabilecek miyim sorusudur. Lamina uygulanan hastalar lamina uygulaması öncesi ön dişlerini nasıl kullanabiliyorlarsa lamina uygulaması sonrası da aynı şekilde kullanabilirler. Bu protezler çok kuvvetli yapıştırıcılarla dişlere tutturulmaktadır. Bu nedenle laminaların yerlerinden çıkması ya da kırılması gibi komplikasyonlara çok nadir rastlanılır. Lamina yaptıran hastalar herkes gibi günde iki kez dişlerini fırçalamalıdırlar. Bunun yanı sıra diş ipleri ve arayüz fırçaları gibi özel hijyen araçlarını diş hekimlerinin önerdiği şekilde kullanmaları gerekmektedir. Ayrıca tüm protez uygulamalarından sonra hastaların senede bir kez hekimlerine kontrol amaçlı gitmelerinde fayda vardır. 

**Son olarak belki alanınızla alakalı değil ama illa ki bu konu hakkında bilginiz vardır hocam, diş fırçalama yöntemi önerecek olursanız neler söylemek istersiniz okurlarımıza?  

Evet, bu çok önemli bir konu benim alanım değil bu konu ile ilgilide alanında uzman arkadaşlarımız geleceklerdir, ama ben kendi uyguladığım bir yöntemi okurlarımızla paylaşmak isterim, diş fırçalamak lavaboda ayna karşısında yapılacak bir işlem değildir. En az 3-5 dakika dişler kırmızıdan – beyaza doğru fırçalanmalıdır. Ben şahsen oturma odasında televizyon karşısında fırçalama işlemini uzatarak yapmaya gayret gösteriyorum.

** Keyifli sohbetiniz için çok teşekkür ediyorum son olarak siz neler söylemek istersiniz?

Ben size ve Kayseri Gündem Gazetesi ekibine bizlere bu imknı sundukları için, bilgilerimizi daha geniş kitlelere ulaştırmamızı sağladığınız için teşekkür ediyorum. Sağlıklı dişler, güzel gülüşler diliyorum okurlarımıza.

Söyleşi: Mesut Davarcı & Selda Avcı