Devlete adalet yakışır

Devleti olmayan toplum perişan olduğu gibi, toplumu olmayan devlet de düşünülemez.
Ne diyordu Karacaoğlan;
“Neyleyim sarayı neyleyim köşkü
İçinde salınan yar olmayınca”
Devlet ile toplum millet birbirinin olmazsa olmazı yani bir bütünü tamamlayan parçalardır.
Devlet ayakta kalabilmek, ülkeyi, insanlarını iç ve dış tehlikelere karşı muhafaza edebilmek için harcama yapmak zorundadır. Bu harcamaların gelirlerinin önemli bir kısmı da vatandaştan topladığı vergi gelirleridir.
Ne demişti atalar, “Almadan vermek Allah’a mahsustur” Devlet vergi alacak ki! Vatandaşını ülkesini korusun. Yollar, köprüler, okullar, tüneller, havaalanları, limanlar gibi yatırımlarını yapabilsin. Vergi almayan devlet düşünülemez dersek yanılmamış oluruz.
Şimdi müfredatta var mı bilmiyorum ama! Eski yıllarda ortaokul son sınıflarda vatandaşlık bilgileri diye bir ders vardı. Güzel konuları ihtiva ediyordu. Bu dersin konularından biri de vergi idi. Vergi nedir, niçin, kimlerden alınır, nasıl alınır, nerelere nasıl harcanır gibi konular bölümler halinde işleniyordu.
Dersin bir bölümünde vergi toplamada kurallar anlatılıyordu. Belirlilik kuralı, kolaylık kuralı, tutumluluk kuralı, zamanlama kuralı ve adalet kuralı gibi.
Belirlilik kuralında kimlerden nasıl vergi alınacağı, kolaylık kuralında vergi toplamada sağlanacak kolaylıklar, tutumluluk kuralında az masrafla vergi toplama gibi konular anlatılıyordu.
Adalet kuralında ise ‘az kazanandan az vergi, çok kazanandan çok vergi almanın’ gerekli olduğu, adalet kuralı işletilmez ise devletin adaletsizlik yapmış olacağı anlatılıyordu. Gerçekten de devlet çok kazanandan az, az kazanandan çok vergi aldığında, vatandaşa adaletsizlik yapar. Aynı zamanda eşit vergi almakta adaletsizliktir. Asıl adaletli olan az kazanandan az vergi, çok kazanandan çok vergi. Ama genellilik kuralını işleterek her vatandaştan vergi almaktır.
Geçenlerde hükümetin meclise sunduğu yeni torba yasada vergi ile ilgili 2018 için düşünülen bir düzenleme yer aldı.  Düzenlemeye göre özel otomobillerden alınan yıllık vergi oranı yüzde 40 oranında artırılmıştı. Ve bu artışın ticari araçlar için geçerli olmadığı bildiriliyordu.
Hac ibadetini bu yıl ifa eden bir dostumu ziyaretimde şöyle diyordu dostum; Ben vatanımı severim savunma harcamaları ve güvenlik için kullanılacağı söylenen yüzde 40’lık vergi artışını adaletsiz buluyor devletin adaletine yakıştıramıyorum. Devlet ister ise ben bir aylık maaşımı savunma harcamaları için devlete bağışlarım. Ama! sadece binek otomobili olanlara uygulanan yüzde 40’lık artışı kabullenemiyor devletin adaletine yakıştıramıyorum.
Geçen yıl bir milletvekili dostumla görüşmemde devletin terörle mücadeleye çok masraf ettiğini benim gibi emekli ve çalışanlardan bu mücadelede harcanmak üzere ayda 20-30 lira talep etmesi halinde seve seve vereceğimi ve bununda önemli bir yekun tutup yatırımlarda kullanılabileceğini söylediğimde, dostum şöyle demişti; Devletin böyle bir bağışa ihtiyacı yok.
Demek ki bu yıl devletin imkanları azaldı ve özel araçların vergilerine savunma ve güvenliğe harcamak üzere yüzde 40 oranında zam yapmayı düşünüyor. Buna itiraz var. Neden var. Vatandaş diyor ki; Madem fedakarlık talebi var. Niçin sadece özel araç sahibi olanlardan, ticari araçların sahipleri de vatanı sevmiyor mu? Onları ve diğer vatandaşları vatan savunmasına katkıdan ne hakla mahkum bırakıyor devlet.
Vatandaş şunu da ısrarla istiyor. Vergi artışı tüm vatandaşlar için olsun. Çalışan, emekli, esnaf ve imkanı olan tüm vatandaşlar. Dolayısıyla genellilik kuralı işletilsin. Az olandan az. Çok olandan çok alınsın. Adalet kuralı da işletilsin.
Unutmayalım Devlete adalet yakışır. Devlete vatandaşa eşit muamele etmek yakışır. Bunu da yasayı çıkaran sorumluların düşünmesi gerekir.
Selam ve dua ile…