Çok yönlü bir sanatçı : Siyami Yozgat
Ünal TAYFUR
1958 yılında Yozgat’ın Saraykent ilçesine bağlı Dedefakılı köyünde dünyaya gelen Siyami Yozgat, Anadolu’nun yerel kültürünü ve halk ruhunu modern edebiyatla birleştiren çok yönlü bir sanatçıdır. Eğitimini Saraykent’te tamamladıktan sonra öğretmen okulundan mezun olmuş ve genç yaşta öğretmenlik mesleğine adım atmıştır[^1]. Öğretmenlik onun için yalnızca bir meslek değil, bir insan inşa etme sanatıdır. Çocuklara sevgiyi, merhameti, kültürel kökleri öğretmeyi amaç edinmiş, sınıfın ötesinde bir etki alanı oluşturmuştur.
1980’li yıllarda kalemiyle edebiyat dünyasına adım atan Siyami Yozgat, hem şiir hem karikatür alanında üretken bir isim olarak öne çıkmıştır. 1984 yılında yayımlanan ilk şiir kitabı Sevda Destan İçinde, halk şiiri geleneğinden izler taşıyan sade diliyle dikkat çekmiştir[^2]. Bu eserde Anadolu insanının sevda, özlem ve vatan sevgisi iç içe geçmiş, lirizmle duygusal yoğunluk arasında dengeli bir anlatım kurulmuştur. Aynı yıllarda mizah ve karikatür alanına da yönelen Yozgat, çizgiyi bir düşünme biçimi olarak görmüş; toplumsal eleştiriyi mizahın inceliğiyle ifade etmiştir[^3].
1993 yılında öğretmen olarak Almanya’ya giden Yozgat, burada hem eğitim faaliyetlerine devam etmiş hem de Avrupa’daki Türk toplumunun kültürel kimliğini korumaya yönelik yayınlar hazırlamıştır[^4]. Çocuklara Türkçe öğretmek, onlara milli değerleri kazandırmak ve kimlik bilincini yaşatmak için mizah dergileri ve çocuk kitapları yayımlamıştır. Bu dönemde kaleme aldığı eserlerde göçmenlik, özlem ve kültürel aidiyet temaları belirginleşmiştir. Avrupa’da geçirdiği yıllar, onun sanatına hem coğrafi hem de düşünsel bir derinlik kazandırmıştır.
Türkiye’ye döndükten sonra çeşitli yayınevlerinde editörlük, dergi ve gazete yazarlığı yapmış; Yozgat ve çevresinde kültürel faaliyetlerin gelişmesine katkı sağlamıştır[^5]. Yazılarında yerel tarih, halk bilinci ve Anadolu’nun ruhu ön plandadır. Edebiyatı bir kimlik arayışının aracı olarak görmüş; eserleriyle hem geçmişi hem bugünü konuşturmayı başarmıştır.
Yozgat’ın romanları arasında Usat ve Derviş ve Yol ayrı bir yere sahiptir. Usat, Yozgat yöresinde yaşanmış bir isyanı konu alır ve halkın adalet arayışını, toplumsal direniş duygusunu etkileyici bir dille işler[^6]. Bu roman, yalnızca bir edebi kurgu değil; aynı zamanda yerel tarih bilincini canlı tutan bir belge niteliğindedir. Derviş ve Yol ise tasavvufi bir temele dayanır; insanın nefs mücadelesini, hakikat arayışını ve “yol” kavramı üzerinden manevi olgunlaşmasını anlatır[^7]. Bu eser, Anadolu irfanının derinliklerini çağdaş bir anlatı içinde yeniden yorumlar.
Siyami Yozgat’ın çocuklara yönelik hikâye ve masal kitapları ise onun öğretmen kimliğinin doğal bir uzantısıdır. Çocuk edebiyatına ahlaki değerleri sade bir dille kazandırmayı amaçlayan bu eserlerde dürüstlük, çalışkanlık, paylaşma ve iyilik gibi erdemler ön plana çıkar[^8]. Onun çocuklara seslenirken kullandığı dil, öğretici olmaktan çok rehberlik edici niteliktedir.
Karikatür, Siyami Yozgat’ın sanatsal kimliğinde ayrı bir yer tutar. Genç yaşta başladığı karikatür çizimleri zamanla düşünsel bir derinliğe ulaşmış; çizgilerinde insan ruhuna, toplumun aksayan yanlarına ve hayatın ironisine dair ince göndermeler yer almıştır[^9]. Onun mizah anlayışı, gülmekten öte, düşündüren bir estetiğe dayanır.
Yozgat’ın eserlerinde dikkat çeken temel unsur, halk kültürüne ve yerel değerlere duyduğu sadakattir. Anadolu’nun masalları, türküler, ağıtlar ve hikâyeleri onun edebi dünyasında yaşamaya devam eder[^10]. Halkın konuşma diliyle yazının zarafetini birleştirir; sade bir dil içinde derin bir duygusallık yakalar. Bu yönüyle, yerel kültürü evrensel bir anlatıya dönüştüren ender sanatçılardan biridir.
Siyami Yozgat’ın sanatı, insanın kendi benliğine ve köklerine doğru yaptığı bir yolculuktur. Onun kalemi, Anadolu’nun içtenliğini, sabrını ve kaderle barışık yaşam biçimini yansıtır. Eğitimci kimliğiyle kuşaklar yetiştirmiş, yazar kimliğiyle Anadolu’nun hikâyesini çağımıza taşımıştır. Çok yönlü üretkenliğiyle Türk kültür dünyasında özel bir yer edinmiş; şiir, roman, karikatür ve çocuk edebiyatı alanlarında bıraktığı eserlerle kalıcı bir iz bırakmıştır.
---
Kaynakça
[^1]: “Siyami Yozgat.” Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü (TEİS), Ahmet Yesevi Üniversitesi Yayınları. Erişim: teis.yesevi.edu.tr
[^2]: Aynı kaynak.
[^3]: “Siyami Yozgat: On Parmağında On Marifet.” Sorgun Düşünce Kulübü. Erişim: sorgundusuncekulubu.com
[^4]: Biyografya.com, “Siyami Yozgat Biyografisi.”
[^5]: Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, a.g.k.
[^6]: “Usat: Yozgat İsyanının Romanı.” Sorgun Düşünce Kulübü.
[^7]: “Derviş ve Yol.” Ülkücü Bellek.
[^8]: Biyografya.com, a.g.k.
[^9]: Sorgun Düşünce Kulübü, a.g.k.
[^10]: TEİS, a.g.k.
---