Oku, Kalemle Yaz: Hayatı, İnsanı ve Kainatı Anla...
Hüseyin TAŞ
OKU. KALEMLE YAZ. HAYATI, İNSANI VE KÂİNATI ANLA.
İnsan dünyaya gözlerini açtığında, önce hiçbir şey bilmez. Çevresindeki sesleri duyarsa da anlamlandıramaz; ışığı görür fakat kavrayamaz. Zamanla konuşmayı, yürümeyi, kendini ifade etmeyi öğrenir. Öğrenmek, insanın yaratılışına konulmuş ilk nefes gibidir. Bu yüzden Kur’an’ın ilk kelimesi bir tesadüf değil, bir yönlendirmedir: “Oku.”
Ancak bu okuma, yalnızca bir kitabın kapağını açmak değildir. Allah, insana yalnız yazılı metinleri değil, varlığı okumayı emretti. Çünkü insan, anlamasını iki büyük kitapta bulur:
1. Kâinat kitabı
2. İnsan kitabı
İlk ayet, bu yüzden hemen yaratılışı hatırlatır:
“O, insanı bir alaktan yarattı.” (Alak 2)
İnsan, yüksekten gelen bir ruh ile alçaktan gelen bedenin birleşimidir. Beden toprağa, ruh ise göğe aittir. İnsanın bu gerçeği okuması, kendini tanımasıdır. Kendisini tanıyan kişi, neyi neden yaşadığını anlar. Anlayan kişi, hikmet sahibi olur.
Ayet devam eder:
“Oku. Çünkü Rabbin en büyük kerem sahibidir.” (Alak 3)
Okumak, bir defalık bir eylem değil; insanın ömür boyu devam eden yolculuğudur. İnsan her yaşta yeniden başlar, yeniden anlar, yeniden olgunlaşır. Çünkü her okunuş, insana yeni bir kapı açar.
Sonra Allah, insana kalemi öğrettiğini bildirir:
“Kalemle yazmayı öğretti.” (Alak 4)
Söz geçicidir. Hafıza kırılgandır. Ama kalem, insanın zihnini zamana karşı koruyan bir miras bırakır. Kalem, tarihin devam etmesini sağlar. Bir insan ölür, fakat bir cümlesi nesiller boyunca yaşamaya devam edebilir.
Kalem, insanın elinde bir şahit gibidir: Ne düşünüyorsan onu yazar, ne biliyorsan onu taşır. Bu yüzden kalem yalnız bir alet değil, bir emanettir. İlmin emanetçisi.
Ve ayet şöyle biter:
“İnsana bilmediğini öğretti.” (Alak 5)
Bilgi, insanın kendi ürettiği bir güç değildir. Bilgi, Allah’ın açtığı bir kapının içeriye alınmasıdır. İnsan öğrendikçe kibirlenmez, şükreder. Çünkü bilir ki:
Ne biliyorsak, bize öğretilmiştir.
SONUÇ:
Oku. Yalnız kitaptan değil, hayattan oku.
Göğe bak; yıldızların düzenini oku.
Toprağa bak; baharın dönüşünü oku.
İnsanın yüzüne bak; kalbindeki rüzgârı oku.
Kendi içine bak; yolunu oku.
Sonra kalemi eline al.
Öğrendiğini koru, gelecek nesle bırak, iz bırak.
Çünkü insan, okudukça olgunlaşır; yazdıkça yaşar.
Taş
