'İyi uyuyan çocuklar, enerjik ve ilişkilerinde başarılı oluyor'
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Onur Yılmaz, bebeklerde ve çocuklarda uyku düzeninin önemine vurgu yaparak 'Düzenli uyku çocuklarda stres faktörlerini çok azaltır. İyi uyuyan çocuklar daha yaratıcı, daha dikkatli, problem çözücü, öğrenmeye açık, enerjik ve ilişkilerinde başarılı oluyor. Daha güleç çocuklar olur' dedi.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Onur Yılmaz, bebeklerde ve çocuklarda uyku düzeninin bilişsel ve fiziksel gelişimin desteklenmesi açısından önemli olduğunu belirtti.
Dr. Onur Yılmaz, “Özellikle 0-3 yaş arası çocuk gelişiminde düzenli uyku rutininin önemi çok yüksektir. Gece boyunca kesintisiz uyuyan çocuklarda hem zihinsel hem fiziksel olarak olumlu yönde etkileyen önemli bir faktördür uyku. Uyku özellikle beyin olmak üzere tüm organların yenilenmesinde ve onarılmasında çok ve önem arz eder. Özellikle de gece uykusu stres hormonlarını azaltır ve büyüme hormonlarını arttırır. Özellikle gece 22.00 ile 02.00 saatleri arasındaki kesintisiz uyku bebeklerde melatonin hormonunun salgını salgılatarak büyüme ve gelişmeyi çok hızlandırır. Düzenli uyku çocuklarda stres faktörlerini çok azaltır. İyi uyuyan çocuklar daha yaratıcı, daha dikkatli, problem çözücü, öğrenmeye açık, enerjik ve ilişkilerinde başarılı oluyor. Daha güleç çocuklar olur” ifadelerine yer verdi.
Bebekler ve çocuklar için gereken uyku süresine dikkat çeken Yılmaz, “Günlük uyku süresi, genetik faktörlere göre değişiklik göstermekle birlikte genelde ilk 3 ay arasında 12-17 saat, 4-12 ay arası 12-16 saat, 1-2 yaş arası 11-14 saattir. 3-17 yaş arası çocuklarda 8-10 saat uyku çok önemlidir. Burada özellikle üniversite sınavına, liseler arası geçiş sınavlarına hazırlanan çocuklarda 8-10 saat uyku uyuması ara bellekteki bilginin tam hafızaya alınması için önemli bir yoldur. Öncelikle çocuklarda uyku düzeni doğar doğmaz başlanır. Yenidoğan çocuklar birinci günden itibaren karanlık bir odada yatırılarak çocuklarda, biyolojik ritim sağlanır. Eğer çocukta ‘sarılık’ var deyip çocukları florasan lambanın altında uyutmaya çalışırsak çocuklar gece ile gündüzü karıştırır ve uyku düzeni olmaz. Ayrıca uyku rutinine de 4 ile 6 hafta arasında başlamak çok önemlidir. Bebekler 4-6 hafta arası bazı uyku belirteçleri verirler. Bunlardan özellikle işte kulaklarıyla oynama, gözlerini ovuşturmak, gözlerini kapama ya da o saatler arası huzursuzlanma gibi belirtiler verirler. Bu belirtileri ebeveynler güzelce takip ederek çocukların uyku saatini belirleyebilirler. Uyku saati gelen çocukları da sallayarak ya da sesle uyutmanın yerine kendi kendine uyumasını sağlamak daha sonraki rahatlığı açısından önemlidir. Kendi kendine uyuyabilen çocuk, geceleri kendi kendine uyanır ve kendi kendine tekrar dalar uykuya. Yani tekrar bir annenin kucağına almasına gerek kalmaz. Beslenme, düzenli uyku açısından önemlidir. Yeni doğan bebeklerde 3-4 saatte bir uyandırarak beslenme önemlidir. Ama daha büyük yaşlarda 5 saat 6 saat belki hiç uyandırmadan uykuyu artırmamız gerekir” açıklamasını yaptı.
Uyku düzeni için yapılması gerekenleri sıralayan Yılmaz, “Çocuklarda uyku düzeni için her gün aynı saatte uykuya geçişi sağlamalıyız. Yatarken odanın karanlık ve sessiz olması gerekir. Oda ısısı çok önemli. Özellikle yaz aylarında çok sıcak bir odada uyumamaları gerekir. En ideal sıcaklık erkek çocuklarda 22-24 derece, kız çocuklarda 24-26 derece arasındadır. Mümkünse kendi odasında ya da ayrı bir beşikte uyumalıdır. Anne kendi yatağında çocuğu uyutmamalıdır. Bu hem boğulmaya sebep olabilir hem de çocuğun uyku kalitesi açısından da ayrı beşikte olması daha önem arz eder. Mesela saat 9.00'da uyku rutinine başlamış bir çocuk ilk banyo yapabilir. Gece beslenmesine tam uyumadan önce değil de bir yarım saat önce kadar verirsek biberonla ya da beslenme ile uyku bağdaştırmaz bu da bizim için önemlidir. Ayrıca uyku ritminde çocuğu banyo yaptırdıktan sonra mutlaka altını değiştirmeliyiz ayrı bir pijama giydirmeliyiz, ninni söylenebilir ya da masal okunabilir ve çocuğun sağlığını tehlikeye sokmayacak uyku arkadaşı kullanmalıyız. Bu arada badem, papatya ve lavanta yağları da çocuğun uykuya geçişini hızlandırılabilir. O yüzden bu tür yağlar ile masaj yapılabilir” diye konuştu.
Halk arasında yanlış bilinen bir uygulamadan bahseden Uzman Doktor Yılmaz, “Bir de halkımızda çok bilinen bir yanlış uygulama var bu uygulamada çocukları çok yorarak uyutmaya çalışırlar. Bir çocuk yoruluyorsa, vücutta adrenalin çok salgılandığı için çocuk uykuya dalar ama uzun bir uykusu olmaz yani uykudan sürekli uyanır. Çocukları o yüzden çok yormamız, sakin bir ortamda uyutmalıyız. Çok heyecanlandırmaktan kaçınmalıyız. Eğer bir çocuk, uykudayken altını çok ıslatıyorsa, gece sürekli korkulur rüyalar görerek uyanıyorsa ayrıca çocuk özellikle de ses çıkartarak bir anda sanki uyku apnesi varmış gibi kalkıyorsa mutlaka bir çocuk doktoru ve kulak burun boğaz tarafından muayene edilmelidir” ifadelerini kullandı.
Bakmadan Geçme
