Takva özde esasen sadece Allah'a derin saygı ile tefsir olunur iken, ibadet ve duasında, hal ve tavrında inanırın, takvadan uzak niyet ve ameli, Allah'ı Onun Zatını vasfettiği gibi değil, inanırın zihninde istihzar ettiği gibi, O olmayan bir tanrı olarak kurguladığının ifadesidir.
Mesela namazında rükû ve secde halinde, Allah'ın adalet, ilim, kudret gibi vasıflarından, uluhiyetinden, rububiyetinden habersiz, kuru eğilip kalkmak, yani idraksiz şekilcilik Allah'ı putlaştırma temayülünün alametidir.
İbadet evet bir şekili bağlanmıştır, lakin aslolan neyi, ne maksatla, ne için yaptığının bilincinde olmaktır ki, takva sadece bu idrakın mahsulüdür.
Dinimizde ibadetin iki boyutu vardır afak ve enfes, ikisi de olmassa olmazdır... Eğer afaki boyutunu ihmal edersek, batiniğe ve karmatiğe sapmaya neden olur... Enfüsi boyutu ihmal edersek bu sefer de hariciğe ve haşeviliğe sapma olur ki her ikisi de islamı kabukta anlamaya götürür, bu da farklı bir sapmadır... İslam ise esasta denge dinidir... Evsat olan ve afakla enfüsin birleşiminde bereket ve eftaliyet vardır...
Din insan gibi, ruh ve bedenden oluşur, ruhu niyet ve ihlas, bedeni ise şekil boyutudur..
Birinin dahi ihmali insanı farklı mecralara savurur... İnsanın aklı savrulmaya da, kutsi aleme sıçramaya da müsait yaratılmıştır... Kutsi aleme sıçrarsa, ismi değişir, aklı kutsi olur.. Şekli boyuta takılır, kalırsa, aklı maaş olur... Dünyayı cin gibi bilmesine rağmen, ahiretle ilgili hususları tam manasıyla algılayamaz.
Yazıda Yüksel Göztepe Hocamızdan iktibasım da vardır, her ne kadar o, Allah'ı putlaştırmış tabirime katılmasa da, kanaatimce, günümüz inanırlarının sorunu budur.
