Ünal TAYFUR

Kayseri'nin Kültür Hafızası: Halit Erkiletlioğlu'nun İz Bırakan Yolculuğu

Ünal TAYFUR

Kayseri’nin taşına toprağına sinmiş bir bilgelik varsa, bunda Halit Erkiletlioğlu’nun kaleminin ve hizmet anlayışının payı büyüktür. 1945 yılında Kayseri’de doğan Erkiletlioğlu, Sümer İlkokulu ve Ortaokulu ile Kayseri Lisesi’ni bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden mezun olmuş; mesleğini yalnızca bir geçim aracı değil, halkına hizmetin bir vesilesi olarak görmüştür. Askerliğini İslahiye’de yedek subay olarak tamamladıktan sonra Kayseri’ye dönerek serbest diş hekimi olarak çalışmaya başlamıştır.

Ancak onun hikâyesi, yalnızca bir meslek erbabının değil; bir şehrin hafızasını taşıyan, kültürünü koruyan ve gelecek nesillere aktaran bir fikir adamının hikâyesidir. 1977–1980 yılları arasında Kayseri Belediyesi Meclis üyeliği, 1986’da Türk Dişhekimleri Birliği Kayseri Odası’nın kurucu başkanlığı, 1988–89’da Kayseri Aydınlar Ocağı Genel Başkanlığı gibi görevlerle şehrin sosyal ve kültürel yapısına yön vermiştir. Erciyes Üniversitesi Vakfı, Belsin Eğitim Vakfı, Türk Ocağı ve Erciyes Bilim Vakfı gibi kurumlarda üstlendiği roller, onun yalnızca bir birey değil, bir fikir ve değer taşıyıcısı olduğunu göstermektedir.

Kalemiyle geçmişe ışık tutan Erkiletlioğlu, yüzü aşkın makale ve incelemesiyle Kayseri’nin tarihî dokusunu, Türk dilinin serüvenini ve sanatın manevi yönlerini halkla buluşturmuştur. “Dünden Bugüne Türkçe” adlı eseriyle dilin kültürel kimlikteki rolünü vurgulamış; “Kayseri Tarihi” ve “Geniş Kayseri Tarihi” ile şehrin antik dönemlerden Cumhuriyet’e uzanan hikâyesini anlatmıştır. “Osmanlılar Zamanında Kayseri” ve “Türkiye Selçuklu Sultanları ve Sikkeleri” gibi eserleriyle tarihî dönemlerin sosyal ve ekonomik yapısını belgeleyerek akademik çevreye olduğu kadar halk okuyucusuna da hitap etmiştir. “Sanatta ve Maneviyatta Tespih” ile tasavvufî bir objeyi hem estetik hem de manevi yönüyle ele almış; “Terk Edilen Kültürümüz: Kayseri Bağcılığı” ile unutulmaya yüz tutmuş bir geleneği yeniden görünür kılmıştır.

Mahalli televizyonlarda yaptığı kültür programları ve bilimsel sempozyumlara sunduğu bildirilerle akademik bilgiyi halkla buluşturmuş, kültürün yalnızca elit çevrelerde değil, sokakta da yaşanması gerektiğini savunmuştur. Onun duruşu, bilgiyle halk arasında kurulan köprünün en sağlam taşlarından biridir.

Halit Erkiletlioğlu’nun hayatı, bir şehrin hafızasını diri tutma çabasıdır. Her kitabı bir pencere, her makalesi bir anahtar gibidir. Bugün Kayseri’nin bağcılığını, hanlarını, kitabelerini konuşabiliyorsak, onun sessiz ama derin izleri sayesindedir. Kültür bir mirastır; ama onu yaşatmak cesaret ister. İşte bu cesareti gösterenlerden biridir Erkiletlioğlu.

---

Eser Tanıtımları

- Dünden Bugüne Türkçe (1983) – Türkçenin tarihsel gelişimini ve kültürel kimlikteki rolünü ele alır.  
- Kayseri Tarihi (1993) – Şehrin antik çağlardan Cumhuriyet dönemine kadar uzanan tarihini sunar.  
- Osmanlılar Zamanında Kayseri (1996) – Osmanlı döneminde Kayseri’nin sosyal ve mimari yapısını inceler.  
- Türkiye Selçuklu Sultanları ve Sikkeleri (1996) – Selçuklu sultanlarının biyografileri ve sikke incelemeleri.  
- Kayseri Yakın Tarihinden Notlar (1998) – 20. yüzyıl Kayseri’sine dair gözlemler ve belgeler.  
- Sanatta ve Maneviyatta Tespih (1998) – Tespihin estetik ve tasavvufî yönlerini işler.  
- Kayseri Kitabeleri (2001) – Camiler ve medreselerdeki kitabeleri belgeleyerek şehir tarihine ışık tutar.  
- Geniş Kayseri Tarihi (2 Cilt) – Akademik ve halk okuyucusuna hitap eden kapsamlı bir çalışma.  
- Geçmişte Konaklama, Ticaret ve Kayseri – Ticaret yolları ve han kültürünü anlatır.  
- Terk Edilen Kültürümüz: Kayseri Bağcılığı – Bağcılık geleneğini belgeleyen nostaljik bir eser.  
- Dânişmendli Payitahtı ve Cami-î Kebir – Kayseri Ulu Camii’nin tarihî ve mimar

Yazarın Diğer Yazıları